Bardzo wczesne, bo już w 1949 roku, objęcie tego obszaru ochroną poskutkowało przetrwaniem naruszonych w bardzo niewielkim stopniu fragmentów lasów zbliżonych do naturalnych. Długotrwała, nieprzerwana ciągłość obecności koników w trudnych warunkach klimatycznych, przy ekstremalnie niesprzyjających uwarunkowaniach pogodowych, poskutkowała przetrwaniem osobników o garniturze cech wyjątkowych, pozwalających dostosować się i przeżyć. Zasada ograniczenia ingerencji ludzkiej do absolutnie niezbędnego minimum, skazała koniki na konieczność liczenia wyłącznie na siebie. Trudy takiego życia wynagradza zwierzętom autentyczna wolność. Nieograniczane przez sztuczne bariery współbytują na wolności z dzikimi zwierzętami.

Nie należą do rzadkości spotkania wśród tabunu koników współpasących się jeleni. Wysoka śmiertelność, z dużym udziałem wypadkowości, jest ceną ponoszoną za wolność. Naturalna selekcja i ekstremalne warunki pozwoliły przetrwać wyłącznie osobnikom o najlepszych cechach adaptacyjnych i bardzo wysokiej zdrowotności. Wczesny okres  wyźrebień koni bytującyh na terenie rezerwatu pozwala na przygotowanie młodzieży do trudów długiej zimy. Wpływ koników na bogactwo fauny związanej z ich obecnością jest przedmiotem prowadzonych badań, i jeszcze zapewne przez wiele lat ich wyniki będą nas cieszyć.

Na dzień dzisiejszy, z całą odpowiedzialnością można przyznać, że żyjące na terenie rezerwatu koniki polskie w istotny sposób wzbogacają bioróżnorodność tego terenu, w znacznej mierze spełniają rolę w kształtowaniu i zachowaniu terenów otwartych, i stały się już nieodłącznym elementem tego środowiska.