Aktualności
Budki lęgowe
Nastąpiła jesień i każdy szanujący się miłośnik przyrody powinien pomyśleć o otoczeniu opieką ptaków, które pojawiają się coraz bliżej ludzkich siedzib. Warto już przygotować i wyczyścić karmnik oraz zaopatrzyć się w zapas karmy odpowiedniej dla danego gatunku ptaka. Jest to także czas, kiedy można pomóc ptakom, oraz innym drobnym zwierzętom przygotowując nowe i czyszcząc stare, wcześniej wywieszone budki, skrzynki i schrony.
Mimo starań i przezorności leśników wciąż mamy niedostatek grubych i dziuplastych drzew. Dziupla to najlepsze naturalne miejsce gniazdowania nie tylko ptaków, ale także wielu innych zwierząt. Rola drzew dziuplastych w przyrodzie jest ogromna, niestety drzewa te wywracane są przez wiatr i ulegają rozpadowi. Dlatego należy wywieszać w lesie, w parkach, sadach i w pobliżu domów sztuczne dziuple dla ptaków i niektórych ssaków. Budki wykorzystywane są do przeprowadzenia lęgów, ale też służą im za nocne schronienie. Zimą z kolei chronią swoich lokatorów przed mrozem. Warto jesienią zadbać o taką formę pomocy przyrodzie.
W czasach kiedy wszyscy jesteśmy zabiegani, doskonałym sposobem na relaks, a także dobrą okazją do świetnej zabawy dla całej rodziny jest stworzenie własnej budki lęgowej. Przycięcie i zbicie kilku desek zajmie nam najwyżej godzinę, może dwie, a satysfakcja ze wspólnej pracy będzie ogromna. Potem czeka nas obserwacja ptaków, a także słuchanie ich śpiewu.
ZASADY BUDOWY BUDEK LĘGOWYCH
- Jako materiał do budowy należy wykorzystać deski z litego drewna o grubości od 2 do 3 cm.
- Długość otworu wlotowego powinna uniemożliwiać drapieżnikom sięgnięcie w głąb budki, dlatego przednia ścianka powinna być grubsza od pozostałych. W tym celu można zastosować do jej budowy dwie lub trzy deski lub też zamontować wokół otworu wlotowego dodatkową deseczkę.
- Przednia ścianka powinna być ruchoma w taki sposób, żeby można było wyczyścić budkę – najlepiej zastosować ruchomy haczyk (zagięty gwóźdź), który po odgięciu uniemożliwi zdjęcie przedniej ścianki budki.
- Daszek budki powinien mieć spadek w stronę otworu wlotowego i wystawać przed ściankę, zapobiegnie to zalewaniu wnętrza budki podczas deszczu.
- Nie należy stosować „patyczka” przy otworze wlotowym do budki, mieszkańcy budki z niego nie korzystają, a ułatwia on dostęp do budki drapieżnikom.
- Wymiary budek powinny być dostosowane do preferencji gatunku, dla którego są przeznaczone.
TYP BUDKI |
ŚREDNICA OTWORU WLOTOWEGO |
GŁĘBOKOŚĆ OD WLOTU DO DNA |
WYMIARY DNA |
A A1 |
33 mm 28 mm |
21 cm 21cm |
11x11 cm 11x11 cm |
B |
47 mm |
26 cm |
14x14 cm |
D |
85 mm |
27 cm |
17x17 cm |
E |
150 mm |
50 cm |
25x25 cm |
Typ A (np. sikora bogatka, mazurek, wróbel)
Typ A1 (np. sikora modra, muchołówka żałobna)
Typ B (np. szpak, kowalik, pleszka, krętogłów)
Typ D (np. gołąb siwy, dudek)
Typ E (np. gągoł, tracz, puszczyk)
ZASADY WIESZANIA BUDEK LĘGOWYCH
- Termin wywieszania: jesienią i wczesną wiosną jednak nie później niż do 15 marca.
- Budki powinno się mocować na desce przybijanej do pnia drzewa za pomocą nierdzewnych gwoździ. Zaleca się stosowanie 4 gwoździ, dwóch nie powinno się wbijać do końca, co będzie stanowić zapas na przyrost drzewa.
- Budki należy wieszać pochylone lekko do przodu, żeby zapobiec ich zalewaniu podczas deszczu.
- Odległość pomiędzy budkami powinna być dostosowana do preferencji gatunku, dla którego są przeznaczone, np. dla sikor wystarczy 30-50 m, a dla puszczyka już 100-500 m.
- Optymalna wysokość wywieszania budek to 4m, taka wysokość pozwoli chronić budki przed wandalizmem, a przy okazji ich czyszczenie nie będzie utrudnione. Jednak niektóre gatunki wymagają budek powieszonych znacznie wyżej, np. puszczyk – około 10 m.
Dlaczego czyszczenie budek jest koniecznością?
Po pierwsze dlatego, żeby oczyścić budkę z potencjalnych pasożytów, które mogą zagrażać zarówno ptakom nocującym w niej (np. zimą), jak i przyszłym młodym. Po drugie, ze względów bezpieczeństwa. Ptaki niechętnie zasiedlają skrzynki, w których jest za dużo materiału gniazdowego. Jeśli nowe gniazda są budowane na gniazdach starszych, mogą się niebezpiecznie zbliżyć do otworu wlotowego, przez co są bardziej narażone na atak drapieżników.