Asset Publisher Asset Publisher

Leśny świadek historii

Podczas spacerów w lesie, a zwłaszcza podczas zbierania grzybów natrafić możecie na dziwne ślady na drzewach, wykonane ostrym narzędziem. Nacięcia wykonano przed laty, ponieważ brzegi uszkodzeń są już zarośnięte.

Są to drzewa (najczęściej sosny) z widocznymi śladami żywicowania. Proces pozyskiwania żywicy zakończył się już w Polsce ok. 1994 r. Teraz dla potrzeb przemysłu żywica sprowadzana jest z Chin, Brazylii oraz z Ukrainy.

Na terenie Puszczy Białowieskiej w drzewostanach sosnowych pozostało sporo ponad stuletnich sosen, na których możliwe jest dotknięcie historii polskiego leśnictwa.

Proces zbierania żywicy z drzew metodą płatową znany był już  w V wieku p.n.e. na terenie Francji. W Polsce w XX w. opracowano tzw. polską metodę pozyskiwania żywicy. Polegała ona na tzw. żeberkowaniu – skośnych nacięciach (tzw. spały żywiczarskie) kory sosny zwyczajnej u samego odziomka. U zbiegu tych rowków podwieszano specjalny, najczęściej aluminiowy kubek, do którego spływała żywica. Spały wykonywano od stycznia do połowy marca, żywicę natomiast pozyskiwano od maja do połowy września.

W latach 30. XX w. żywicowanie sosen nabrało znaczenia gospodarczego. Żywicowanie drzew leśnych prowadzone było na ogromną skalę i stanowiło jeden z ważnych kierunków w gospodarce nadleśnictw.

Żywice wykorzystywane są w farmakologii jako lekarstwa lub składniki do produkcji lekarstw, z niektórych produkuje się półprodukty stosowane m.in. do wyrobu farb i lakierów. To także surowiec do produkcji narkotyków, kosmetyków, tworzyw sztucznych i wielu innych produktów np. izolacji podwodnych przewodów elektrycznych. Bursztyn – żywica kopalna ma szerokie zastosowanie w jubilerstwie.