Z uwagą zapoznaliśmy się i przeanalizowaliśmy projekt interpretacji FSC International Center przekazany do międzynarodowych konsultacji (https://pl.fsc.org/pl/aktualnosci/id/98), a dotyczący ewentualnego nadania kategorii HCVF 6 dla obszaru ponad 320 ha tzw. Lasu Miejskiego w Gajewie k. Giżycka, znajdującego się w zarządzie Nadleśnictwa Giżycko. Ze smutkiem stwierdzamy, że treść tego projektu w obecnym jego kształcie jest:

• stronnicza, ponieważ została przygotowana na podstawie materiałów przekazanych tylko przez jedną stronę reprezentowaną przez aktywistów i lokalny samorząd, z pominięciem Nadleśnictwa Giżycko i Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku – posiadacza certyfikatu FSC;
• nieuprawniona, ponieważ wszczęta procedura nadania kategorii HCVF 6 nie została zakończona przez posiadacza certyfikatu (jest w trakcie analizy i  procedowania);
• nieprofesjonalna, ponieważ sugeruje rozstrzygnięcie procedowanego wniosku przed zakończeniem trwających konsultacji;
• niedopuszczalna, ponieważ zgodnie z standardem w zakresie lasów HCVF stronami postępowania są lokalne władze i nadleśnictwo. FSC nie jest arbitrem w sprawach społecznych, które - jeśli zachodzi taka potrzeba - rozstrzygane są w oparciu o przepisy prawa polskiego.

Zgodnie z obowiązującym standardem FSC oraz załącznikiem do tego dokumentu, tj. Kryteria wyznaczania Lasów o szczególnych walorach przyrodniczych (High Conservation Value Forests) z 2006 r., jedyną ścieżką postępowania jest sprawdzenie rzetelności dowodów dostarczonych – za pośrednictwem lokalnych władz - przez zainteresowane zagadnieniem strony posiadaczowi certyfikatu, który, w granicach procedur FSC, wyznacza zgodnie z zasadami lasy HCVF.

W taki właśnie sposób nadleśnictwa nadzorowane przez RDLP w Białymstoku przeprowadziły w roku 2009 procedurę ustanawiania lasów HCVF 6. Wszystkie gminy z terenu RDLP w Białymstoku otrzymały informację i formularze do zgłaszania obszarów leśnych ważnych pod kątem tożsamości kulturowej dla lokalnej społeczności. Miejsca te zostały oznaczone i są istotnym elementem lokalnej kultury.

Taki formularz został wysłany również do gminy Giżycko, która nie wskazała wówczas obiektów w tzw. Lesie Miejskim jako spełniających kryteria lasu HCVF 6. Niecałą dekadę temu ten las nie wydawał się być zatem filarem tożsamości kulturowej lokalnych społeczności. Również dziś gminie trudno uzasadnić swoje postulaty oddziaływaniem lasu na lokalną tożsamość kulturową. Konieczność ustanowienia kategorii HCVF 6 samorząd uzasadnia bowiem przede wszystkim potrzebami rekreacyjnymi i turystycznymi okolicznych mieszkańców. Biorąc pod uwagę treść standardu FSC, fakt, że las ten jest lubianym miejscem wypoczynku i rekreacji, nie predestynuje go do objęcia w całości kategorią lasów HCVF 6.

Na obszarze tzw. Lasu Miejskiego występują jednak inne kategorie HCVF, a także występuje obiekt, który może być zakwalifikowany jako HCVF 6, jednak do tej pory nie został zgłoszony przez lokalną społeczność. Dostarczone dokumenty są obecnie analizowane i procedowane pod kątem wyznaczenia obiektu HCVF 6 na obszarze tzw. Lasu Miejskiego.

Co do projektu interpretacji, należy podkreślić, że został on przygotowany w oparciu o nieprawidłowo określoną funkcję i wartość tzw. Lasu Miejskiego, z uwzględnieniem jednostronnie sformułowanych przez lokalny samorząd i aktywistów treści, z których część jest nieprawdziwa. Ogólnikowy i stronniczy opis sytuacji nie zawiera m.in. analizy faktycznej sytuacji na gruncie, nie podaje również stanowiska Nadleśnictwa Giżycko i posiadacza certyfikatu - Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku. Takie postępowanie jest nie tylko niezgodne ze standardami FSC, ale stanowi też niepotrzebną i nieuzasadnioną ingerencję w rozpoczęty wcześniej i prowadzony dialog pomiędzy bezpośrednio zainteresowanymi stronami, tj. lokalnym samorządem, aktywistami i nadleśnictwem.

FSC International oraz podmiot krajowy reprezentujący tę organizację w ogóle nie zwróciły się do RDLP w Białymstoku i Nadleśnictwa Giżycko z wnioskiem o przedstawienie informacji oraz stanowiska w sprawie rozpatrywanego przez Nadleśnictwo Giżycko wniosku o ustanowienie kategorii HCVF 6 w tzw. Lesie Miejskim. Należy podkreślić, że wniosek w sprawie nadania tej kategorii został złożony w Nadleśnictwie Giżycko w okresie wakacyjnym,  jest procedowany i nie został zignorowany ani odrzucony. Upublicznienie interpretacji bez wcześniejszego zapoznania się ze stanowiskiem Nadleśnictwa Giżycko i RDLP w Białymstoku - kluczowych interesariuszy należy uznać za postępowanie stronnicze i nierzetelne.

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku jest aktywnym uczestnikiem procesu certyfikacji FSC. Zdecydowaliśmy się wziąć udział w dobrowolnej certyfikacji po to, by dodatkowo podkreślić profesjonalne praktyki stosowane przez nas w toku prowadzenia zrównoważonej gospodarki leśnej. Utrzymanie niezbędnej dla wszystkich systemów certyfikacji bezstronności i obiektywizmu jest kluczowe dla wiarygodności certyfikatów, którymi się posługujemy. Opublikowana interpretacja, sposób jej procedowania i przygotowania, tj. bez udziału kluczowego interesariusza, jest zaprzeczeniem wskazanych standardów i naszych oczekiwań wobec certyfikatu. RDLP w Białymstoku, jako posiadacz certyfikatu, przedstawiła swoje stanowisko w trwających konsultacjach oraz zwróciła się do FSC International i krajowego reprezentanta o przedstawienie powodów zastosowania odstępstwa od procedur stosowanych w standardzie FSC dla Polski.

Pragniemy również poinformować, że w dniu 15 października 2019 r. w Urzędzie Gminy Giżycko odbyło się kolejne już spotkanie leśników z przedstawicielami lokalnych władz samorządowych oraz stowarzyszeń i organizacji pozarządowych. Celem rozmów było wypracowanie wspólnego stanowiska w odniesieniu do przyszłości tzw. Lasu Miejskiego. Po wyjaśnieniu stanowisk oraz poglądów, uczestnicy doszli do porozumienia odnośnie działań i prac zaplanowanych w konkretnych lokalizacjach w tzw. Lesie Miejskim jeszcze w tym roku. Zadowala ono wszystkie strony i wszystkie się pod nim podpisały (więcej). Należy uznać, że jest to krok w dobrym kierunku, ponieważ zachowane zostaną walory krajobrazowe tego terenu, przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa publicznego i trwałości istnienia lasu, który powinien być zachowywany przez leśników dla przyszłych pokoleń.