Musimy się pośpieszyć z obserwacjami, bo już na przełomie sierpnia i września ten niewielki ptak będzie przemierzał ogromną odległość aby dotrzeć na zimowisko w subsaharyjskiej Afryce.

Mimo jego drobnej postury i utrzymanego w tonacji szaro - beżowej upierzenia to ptak bardzo ciekawy, jego zwyczaje i możliwości są niezwykłe, co czyni go naprawdę fascynującym.

Żyje głównie w pobliżu otwartych przestrzeni. Jego ulubionym miejscem są skraje lasów, gęste zakrzaczenia przy drogach, rowach i miedzach, kępy krzaków na łąkach.

Zamieszkuje kępy gęstych, nawet niskich krzewów. Jako jedyna z pokrzewek zasiedla tereny bezdrzewne. Zwykle jednak przebywa w gęstej krzaczastej roślinności, gdzie trudno ją wypatrzyć.

Cieniówkę łatwo zauważyć, gdy śpiewa z wysoko położonego miejsca lub w krótkim locie tokowym. A śpiew ma niezwykle skomplikowany. Oprócz stałej, powtarzanej sekwencji kilku sylab, ptaki wplatają w swą pieśń niezliczoną ilość innych elementów. Śpiew pełni funkcję przywabiania samicy, ale także informuje rywali o tym, że terytorium jest zajęte. W populacjach tych ptaków często spotykany jest nadmiar samców, a te samotne śpiewają z większym zaangażowaniem – dłużej i piękniej.

Samce cierniówki są żywą reklamą samych siebie. Bardzo się starają aby w oczach potencjalnych partnerek wypaść wręcz idealnie. Dlatego też zaraz po przylocie na miejsce lęgowe i zajęciu terytorium, ich rozkład zajęć jest bardzo usystematyzowany i dzieli się na śpiew, budowanie gniazd i loty tokowe. Loty powtarzane są wielokrotnie w ciągu dnia, codziennie aż do połączenia się w parę z samicą. Takie zachowanie ptaka jest bardzo widowiskowe, jednak naraża samca na duże niebezpieczeństwo, bowiem drapieżnik nie śpi.

Dodatkową ciekawostką jest fakt, iż samiec zaraz po zajęciu terytorium, zaczyna budowę nie jednego, tylko kilku gniazd (a raczej ich zaczątków). Następnie dumnie prezentuje swoje dzieła samicom, jeśli tylko znajdą się amatorki jego umiejętności.

Jak już samica zostanie zwabiona, śpiewem, akrobacjami i „budowlami” to sama wykańcza jedno z gniazd nadając mu ostateczny kształt.

Gniazda buduje nisko nad ziemią w gęstym krzaku, w otoczeniu roślinności zielnej. Budulcem są źdźbła traw a konstrukcja jest bardzo delikatna. Ptaki przywiązują dużą wagę do ukrycia gniazda.

Ptaki w ciągu roku wyprowadzają jeden lub dwa lęgi, samica składa w maju - czerwcu od 4 do 6 zielonkawych, brązowo nakrapianych jaj. Jaja wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres około 13 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta opuszczają gniazdo po około 14 dniach.

Pokarm cierniówki to owady, pająki i inne drobne bezkręgowce a jesienią nasiona, owoce i jagody.

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce jest licznym ptakiem lęgowym i podlega ochronie.