Widziane,nieznane... Widziane,nieznane...

Pastelowa ozdoba pól i łąk

Jasieniec piaskowy to roślina z rodziny dzwonkowatych, która obejmuje około 20 gatunków. Cechą charakterystyczną jasieńca są jego jasnoniebieskie, czasem białe kwiaty, zebrane w małe, kuliste kwiatostany. Zwykle rośnie w miejscach suchych i piaszczystych, stąd też jego nazwa. Kwitnie od czerwca do września.

Jego wysokość może wynosić do 30 cm (wyjątek stanowią niektóre gatunki, które dorastają do 50 cm). Posiada wzniesioną łodygę, owłosioną na dole. Ciemnozielone, drobne, owłosione liście zebrane w rozetkę, umiejscowione są jedynie w dolnym odcinku pędów.

Jego kwiaty są licznie odwiedzane przez pszczoły miodne. Wydajność miodowa jasieńca wynosi około 160 kg na 1 ha.

Ziele jasieńca piaskowego zawiera alkaloidy, czyli związki przede wszystkim pochodzenia roślinnego zawierające azot.

Zgodnie z zestawieniem roślin leczniczych stosowanych zewnętrznie w białoruskim lecznictwie ludowym, które możemy odnaleźć w książce Michała Federowskiego „Lud białoruski na Rusi Litewskiej...suszony jasieniec piaskowy wykorzystywany był do okadzania i kąpieli niespokojnych dzieci. Według Federowskiego dym z roślin mógł działać w dwojaki sposób - usuwać, jak wierzono, przyczynę dolegliwości - zgromadzone wokół chorego złe moce oraz oddziaływać na chorego - uwolnione z dymem substancje czynne ziół, mogły wykazywać korzystnie działanie, np. uspokajające, kojące.

Jak czytamy w dalej w pracy Anny Trojanowskiej „TRADYCYJNE ZIOŁOLECZNICTWO BIAŁORUSKIE W PRACY MICHAŁA FEDEROWSKIEGO LUD BIAŁORUSKI NA RUSI LITEWSKIEJ...” okadzanie było jednym z najstarszych sposobów oczyszczania przestrzeni, odpędzania złych mocy. Do okadzania, prócz aromatycznych ziół, wykorzystywano rośliny obdarzone kolcami, popularnie nazywane ostami. Okadzanie było także często wykonywanym zabiegiem leczniczym. Wiele wymienionych przez Federowskiego roślin stosowano w ten sposób, niektóre dla wzmocnienia siły działania były też święcone. Federowski wymienił, że okadzaniem leczono głównie „przestrach" i „nocnicę" u dzieci oraz „uroki" u dzieci i zwierząt domowych.

fot. Anna Jakimiuk

Choć jasieniec piaskowy nie może poszczycić się wyjątkowymi właściwościami zdrowotnymi,
z pewnością jego uroczy, delikatny i pastelowy wygląd możemy wykorzystać w swoich ogrodach.

Jasieniec rośnie najlepiej w słonecznym miejscu na piaszczystej i przepuszczalnej glebie o odczynie lekko zasadowym. Roślina nie ma specjalnych wymagań, w związku z czym dobrze rozwija się również na gruntach ubogich w składniki pokarmowe. Ponadto jasieniec preferuje niewielką wilgotność oraz niską zawartość wapnia w podłożu.

Optymalnym sposobem rozmnażania jest wysiew nasion wprost do gruntu lub też podział starszych okazów, rozrastających się na skutek podziemnych rozłogów. Roślina jest całkowicie mrozoodporna, dlatego nie wymaga okrycia na chłodniejszy czas.

Jasieniec polecany jest do uprawy jako roślina pierwszoplanowa, zdobiąca rabaty kwiatowe. Co więcej, nadaje się także do sadzenia w ogrodzie skalnym czy też do wykorzystania jako dekoracja skarp. Często bywa sadzony na wrzosowiskach lub też stosowany jako kwiat cięty do wazonu z uwagi na długotrwałe utrzymywanie świeżości.